Ocena efektywności pracowników

Istotnym elementem zarządzania przedsiębiorstwem jest zarządzanie zasobami ludzkimi. W dzisiejszych czasach zatrudnienie pracowników nie sprowadza się jedynie do rozliczania wykonywanych przez nich obowiązków i comiesięcznego wypłacania pensji. Zarządzanie zasobami pracowniczymi firmy stanowi proces – począwszy od rekrutacji pracownika, do zakończenia jego kariery – który znacząco wpływa na jakość jej funkcjonowania. Jednym z elementów tego procesu jest ocena efektywności pracy poszczególnych pracowników. Polega ona na weryfikacji kompetencji osób zatrudnionych, w odniesieniu do obowiązków na zajmowanych przez nie stanowiskach oraz oczekiwań pracodawcy.

Ocena efektywności pracowników wchodzi w skład całego systemu monitorowania efektywności pracy wykonywanej w ramach działalności przedsiębiorstwa. Rzetelnie przeprowadzona, pozwala na analizę potencjału pracowniczego firmy oraz bieżące podsumowanie wyników pracy, a także na opracowanie rozwiązań wpływających na poprawę jej funkcjonowania w przyszłości. Jej celem jest nie tylko rozliczenie pracowników z wykonywanej przez nich pracy, ale przede wszystkim (wyrażając podmiotowe podejście do personelu) zaplanowanie ich dalszej przyszłości w firmie, na przykład możliwości awansu, zmiany zakresu obowiązków, zmiany stanowiska, przeniesienia do innego działu i tak dalej.

W zależności od potrzeb firmy, ocena efektywności pracy pracowników może być przeprowadzana raz na dwa lata, raz do roku lub częściej. Bardzo ważne i właściwie stanowiące o jej zasadności jest to, aby była przeprowadzana regularnie – pozwala to bowiem na stałe monitorowanie rozwoju poszczególnych pracowników (na przykład podnoszenie przez nich kompetencji), lepsze wykorzystanie ich potencjału, chociażby poprzez diagnozę ich potrzeb szkoleniowych, na wieloaspektowe spojrzenie na funkcjonowanie firmy oraz na wyciąganie wniosków i szukanie najlepszych rozwiązań. Jej wynik stanowi dla pracodawców (zarządu firmy) cenne źródło informacji co do kondycji i sposobu funkcjonowania przedsiębiorstwa, a także relacji panujących pomiędzy pracownikami poszczególnych szczebli. Dla pracownika może stanowić natomiast informację zwrotną na temat sposobu wykonywania przez niego pracy oraz być szansą dla jego dalszego rozwoju zawodowego.

Wśród metod obejmujących zarządzanie personelem pozwalających na dokonanie okresowej oceny efektywności pracowników wyróżniane są między innymi:

• ocena 360 stopni, polegająca na dokonaniu przez pracownika samooceny oraz ocenieniu jego pracy przez pozostałych współpracowników, przełożonych i podwładnych;
• ocena 180 stopni, zgodnie z którą pracownik zostaje oceniony przez swoich przełożonych i współpracowników lub przez przełożonego i samego siebie (nie są tutaj uwzględniane wszystkie grupy pracownicze);
• technika wydarzeń krytycznych, polegająca na wskazywaniu sukcesów i porażek pracownika i odniesieniu ich do wyników jego pracy.