Regulacje rynku franczyzy

Ministerstwo Sprawiedliwości planuje zająć się rynkiem franczyzy. Mimo rosnącej popularności tego modelu biznesowego w Polsce, nadal nie ma odpowiednich przepisów, które regulowałyby jego funkcjonowanie.

Biznes taki prowadzi obecnie około 0,5 mln przedsiębiorców, mimo to, nadal nie ma przepisów dotyczących franczyzy. Kwestią tą chce się zając Ministerstwo Sprawiedliwości, bazując na raporcie „Faktyczna nierówność stron umowy franczyzy w Polsce”, który powstał na zlecenie Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. W raporcie wskazano na wiele występujących nieprawidłowości, w tym nieudzielanie niezbędnych informacji potencjalnemu franczyzobiorcy, nierównowagę sił, co przekłada się na trudniejsze dochodzenie swoich roszczeń przed sądem, narzucenie cen nabycia powyżej rynkowych, ukrywanie niektórych opłat i kosztów, a także problemy z rozwiązaniem umowy, oraz długie okresy ich wypowiedzenia.

W raporcie zaproponowano jednocześnie rozwiązania, które powinny stać się przedmiotem regulacji prawnych. Chodzi między innymi o wprowadzenie możliwości natychmiastowego wypowiedzenia umowy franczyzy przez przedsiębiorcę, jeśli dalsze prowadzenie działalności niosłoby dla niego ryzyko nieopłacalności, a okoliczności tego byłyby zewnętrzne i niezależne od niego, albo gdy organizator sieci rażąco naruszy umowę. Dodatkowo w raporcie zaproponowano wdrożenie zakazu prowadzenia przez franczyzobiorcę konkurencyjnej działalności przez trzy lata od rozwiązania umowy, uznanie za czyn nieuczciwej konkurencji m. in. oferowania franczyzy bez długotrwałego przetestowania modelu biznesowego, a także organizowanie jej w taki sposób, że przedsiębiorca nie będzie w stanie pokrywać kosztów z przychodów dłużej niż przez trzy miesiące, mimo, iż postępuje zgodnie z postanowieniami umowy, a także zakazu zobowiązywania przedsiębiorcy do nabywania towarów od wskazanych dostawców za cenę wyższą od stawki rynkowej.

Ministerstwo Sprawiedliwości wskazuje, że problemy branży franczyzowej są im znane, były bowiem zgłaszane przez franczyzobiorców różnych sieci. Marcin Romanowski, wiceminister sprawiedliwości, poinformował, że zlecił ekspertyzę, której celem jest zdiagnozowanie obecnej sytuacji prawnej, oraz występujących na rynku nieprawidłowości, będących skutkiem braku odpowiednich przepisów.

Na razie jednak wiceminister wstrzymuje się z oceną zaproponowanych w raporcie rozwiązań, wskazując jednocześnie, że ministerstwo będzie nad nimi pracować, traktując raport jako dobry punkt wyjścia do wprowadzenia zmian.