Do czego zobowiązuje umowa o pracę?

Umowa o pracę zawsze powinna być zawierana na piśmie. Jeśli się tak nie stanie, to pracodawca musi najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez danego pracownika, potwierdzić na piśmie ustalenia co do stron umowy, a także jej rodzaju oraz warunków. W przypadku uchylenia się pracodawcy od podpisania tego rodzaju umowy zostanie on ukarany grzywną z tytułu wykroczenia zgodnie z art. 281 Kodeksu pracy.

Jak podaje art. 291 Kodeksu pracy umowa o pracę powinna zawierać strony i rodzaj umowy, datę jej zawarcia i warunki pracy oraz płacy (rodzaj i wymiar czasu pracy, miejsce jej wykonywania, termin jej rozpoczęcia, a także wynagrodzenia za nią odpowiadające jej rodzajowi).

Ponadto pracodawcy zatrudniający pracowników na część etatu muszą dodatkowo ustalić w umowie o pracę limit godzin pracy ponad wymiar, który wynika z umowy o pracę, po jego przekroczeniu oprócz normalnego wynagrodzenia będzie miał także prawo do premii „jak za pracę w godzinach nadliczbowych”.

Jakie dane powinien podać pracodawcy przyszły pracownik?

• imię i nazwisko,
• datę urodzenia,
• imiona rodziców,
• adres zamieszkania,
• przebieg dotychczasowego zatrudnienia,
• wykształcenie,
• ewentualnie pesel lub inne dane.

Przed podpisaniem tego rodzaju umowy pracodawca na swój koszt musi wysłać przyszłego pracownika na badania lekarskie. Na ich podstawie wydawane jest zaświadczenie lekarskie stwierdzające, iż nie ma przeciwwskazań, by dana osoba mogła podjąć pracę na określonym stanowisku.

Rodzaje umów o pracę

• umowa na zastępstwo,
• umowa na czas nieokreślony,
• umowa na czas określony,
• umowa na okres próbny,
• umowa na czas wykonania określonej pracy.

Umowę na zastępstwo spisuje się w przypadku zatrudniania danej osoby w czasie usprawiedliwionej nieobecności innego pracownika przebywającego na urlopie z powodu np. urodzenia dziecka, długotrwałych zwolnień lekarskich, w okresie urlopu wychowawczego.

Umowa na czas nieokreślony trwa do czasu wypowiedzenia tej umowy przez którąś z zainteresowanych stron.

Umowa na czas określony nie posiada ograniczeń związanych z maksymalnym okresem czasu, na który może być zawarta. Okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie i nie wymaga uzasadnienia.

Umowę na okres próbny zawiera się na maksymalnie 3 miesiące.

W przypadku umowy na czas wykonywania określonej pracy trudno jest określić termin zakończenia zadania powierzonego konkretnemu pracownikowi. Kończy się ona w dniu ukończenia określonej w umowie pracy.

Cechy umowy o pracę

1. Wszelkie zawarte w niej postanowienia muszą być zgodne z Kodeksem pracy.
2. Zawarte jest w niej prawo do wypłacania pracownikowi wynagrodzenia z tytułu godzin nadliczbowych.
3. Umożliwia zaliczenia okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
4. Pozwala nabyć pracownikowi uprawnienia w zakresie: prawa do zasiłków, płatnego urlopu wypoczynkowego, wypadków przy pracy czy wynagrodzenia za czas nieobecności z powodu choroby.