Jak wygląda proces sprzedaży firmy?

Sprzedaż firmy może się zdarzyć każdemu przedsiębiorcy, jednak nie zawsze oznacza to konieczność spowodowaną kiepską sytuacją finansową, taka transakcja może być bowiem sama w sobie dobrym interesem. Aby przedsiębiorca na tym nie stracił, a także aby wszystko odbyło się zgodnie z obowiązującymi przepisami i wymogami, należy pamiętać, że jest to proces kilkuetapowy, przez który trzeba przejść bez pośpiechu, rozważnie i analitycznie.

Należy rozpocząć od ustalenia źródeł wartości firmy, czyli tych atutów, które mogą zainteresować potencjalnych inwestorów. Mogą być one różne: unikalna technologia i produkty, wypracowana silna pozycja na rynku czy też kusząca może być sama marka. Mogą to być również znajdujące się w posiadaniu firmy aktywa, w tym ruchomości i nieruchomości. Od ustalenia i rodzaju źródeł wartości firmy zależy tak naprawdę przebieg całej transakcji, sposób wyceny oraz cena, jaką przedsiębiorca będzie mógł uzyskać. Zrozumienie, jak ważny jest to element, ma także znaczenie dla ustalenia listy potencjalnych inwestorów, którzy mogliby być firmą zainteresowani.

Jednak na funkcjonowanie firmy składają się nie tylko aktywa, ale również koszty i ryzyko. Sprzedając przedsiębiorstwo należy wszystkie te czynniki uwzględnić, przeanalizować i przedstawić potencjalnemu nabywcy. Wiele ryzyk związanych z prowadzeniem firmy można zminimalizować lub zupełnie zniwelować jeszcze przed rozpoczęciem sprzedaży, co z pewnością zwiększy atrakcyjność takiej oferty. Należy również pamiętać, że dla każdego inwestora ocena konkretnego ryzyka może być inna.

Kolejnym etapem jest zapoznanie się i przeanalizowanie warunków rynkowych, by móc odpowiedzieć na pytanie, czy możliwa do uzyskana w nich cena będzie dla danego przedsiębiorcy satysfakcjonująca. Przez warunki rynkowe należy rozumieć także pozycję sprzedawanej firmy, jej atuty i słabości. Opierając się o takie konkretne dane można wyliczyć, jaka cena będzie adekwatna do aktualnych rynkowych realiów.

Wszystkie wymienione czynności można przypisać do początkowej fazy przygotowującej firmę do sprzedaży, która poprzedza właściwą transakcję. Proces ten, w zależności od wielkości firmy, jej charakteru, sposobu prowadzenia dokumentacji itp. może trwać od kilku tygodniu do nawet kilkunastu miesięcy. Jest on jednak na tyle istotny, że nie może zostać pominięty.

Kolejnym etapem jest więc realizacja projektu. W jej trakcie powinno się wykonać działania, które ostatecznie powinny doprowadzić do finalizacji transakcji. Należy rozpocząć od znalezienia potencjalnych inwestorów. Sytuacją dużo prostszą jest oczywiście zgłoszenie się takiego inwestora, co inicjuje proces sprzedażowy. Następnie trzeba przejść do prezentacji w postaci krótkiej informacji o sprzedawanej firmie. Ważne również, by dla bezpieczeństwa zobowiązać inwestorów biorących udział w pertraktacjach do podpisania klauzul poufności, by nie wyciekły na zewnątrz informacje związane z zarządzaniem firmą, jej produktami, strategiami czy technologiami. Następnie każdy z inwestorów składa ofertę, czyli propozycję ceny i warunków, na których będzie zainteresowany kupnem przedsiębiorstwa. Spośród nich wybiera się te najkorzystniejsze i ewentualnie przechodzi do rozmów indywidualnych. Na tym etapie powinno się umożliwić inwestorom zbadanie przejmowanej firmy, czyli przeprowadzenie procesu zwanego Due Dilligence.

Ostatnią fazą są negocjacje warunków umów transakcyjnych, złożenie przez inwestorów ofert wiążących, ostateczne negocjacje i podpisanie umowy. Czasem dodatkowo muszą spełnić się warunki zawieszające i dopiero po tym fakcie transakcję można uznać za pomyślnie zakończoną.