Zarządzanie e-biznesem

Powszechnie utożsamiany z prowadzeniem e-sklepów (e-handlem), biznes elektroniczny w rzeczywistości ma o wiele szersze znaczenie. Na poziomie technologicznym jest to metoda prowadzenia przedsiębiorstwa, wykorzystująca urządzenia teleinformatyczne oraz zasoby szeroko rozumianego Internetu, pozwalające na wymianę informacjimiędzy producentami, dystrybutorami i odbiorcami produktów i/lub usług, przesyłanie dokumentów w formie elektronicznej, zawieranie kontraktów, pozyskiwanie nowych kontrahentów oraz wyszukiwanie informacji; na poziomie zarządzania umożliwia natomiast prowadzenie działalności w oparciu o nowoczesne rozwiązania komunikacyjne.

Z uwagi na swój charakter, działalność e-biznesowa prowadzona jest w głównej mierze na poziomach:

• relacji biznesowych (business-to-business),
• kontaktu z klientem (business-to-consumer/client),
• relacji między klientami (consumer-to-consumer),
• wewnętrznych relacji przedsiębiorstwa (intra-business).

Modelami prowadzenia e-działalności elektronicznej są na przykład: wspomniany wyżej e-sklep lub elektroniczna witryna prezentująca ofertę firmy, umożliwiająca zakup produktów i usług, elektroniczne centrum handlowe (e-mall) – platforma skupiająca wiele sklepów internetowych, prowadzonych przez niezależne podmioty i, w zależności od potrzeb, obejmująca wspólne metody płatności oraz transport, elektroniczne zaopatrzenie – elektroniczne składanie ofert i zaopatrywanie w towary i usługi (przy zachowaniu fizycznej formy transportu), a także tak zwane organizacje wirtualne skupiające współpracujące ze sobą – za pośrednictwem Internetu – podmioty gospodarcze. Niezależnie jednak od formy prowadzonej działalności, ma on na celu przeniesienie tradycyjnego modelu biznesowego do przestrzeni wirtualnej.

W odróżnieniu od tradycyjnego sposobu zarządzania, wymagającego wprowadzenia hierarchicznej organizacji firmy, w ramach którego proces decyzyjny zachodzi się w oparciu o z góry ustalone role i funkcje, zarządzanie e-biznesem wymaga wdrożenia tak zwanej płaskiej (poziomej) struktury organizacyjnej, pozwalającej na podejmowanie decyzji na bazie procesu pozyskiwania i wymiany informacji, a także wprowadzenia możliwości wykonywania pracy zdalnej (telepracy).

Elektroniczna forma prowadzenia firmy umożliwia realizowanie procesów biznesowych, takich jak promocja i badanie rynku, negocjacje, składanie i realizacja zamówień, dostawy (cyfrowych produktów i usług) oraz płatności, bez ograniczeń czasowych i geograficznych. Pozwala tym samym na rozszerzenie zakresu prowadzonej działalności, również o rynki międzynarodowe, wymagając jednocześnie podjęcia dynamicznych i różnorodnych działań, dostosowanych do zmieniającego się profilu klienta.

Odchodząc od zasady uniformizacji na rzecz personalizacji sposobu zarządzania, biznes elektroniczny niejako przenosi środek ciężkości na klienta (jakość relacji z klientem), między innymi poprzez wirtualizację proponowanych produktów lub usług, umożliwiającą samodzielne zapoznanie się z ofertą, dostosowanie (indywidualizację) oferty do preferencji klienta, angażowanie klientów przez tworzenie społeczności konsumenckiej wokół konkretnych produktów i usług, przerzucenie określonego zakresu czynności na klienta (np. bankowość elektroniczna), a także wykorzystanie nauki i rozrywki do nawiązywania i podtrzymywania z nimi kontaktów (tzw. marketing doświadczeń).