Zarządzanie przez jakość

Zarządzanie przez jakość (z ang. TQM – Total Quality Management) – nazywane też zarządzaniem kompleksową jakością, totalnym zarządzaniem jakością lub kompleksowym zarządzaniem jakością – stanowi takie podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, w którym wszystkie aspekty działalności realizuje się z uwzględnianiem spojrzenia projakościowego. Pracownicy wykonują swoje zadania, skupiając się na pracy zespołowej, samokontroli, stałym podnoszeniu kwalifikacji i zaangażowaniu. Celem zarządzania przez jakość w przedsiębiorstwie jest osiągnięcie długotrwałego sukcesu w biznesie, opartego na zadowoleniu klienta, a także osiągnięciu korzyści dla firmy oraz pracowników i społeczeństwa.

Idea zarządzania przez jakość powstała w latach 40. XX wieku przez Związek Japońskich Naukowców i Inżynierów. Nowymi metodami chciano podejmować takie przedsięwzięcia i działania, które będą wspierały poprawę efektywności japońskich przedsiębiorstw. Proces zarządzania przez jakość stał się od tej pory pewnym rozwinięciem polityki przedsiębiorstwa, opartym na koncentracji na zyskach i potrzebach oraz zadowoleniu klientów, a także całego społeczeństwa.

TQM składa się z trzech elementów:

• koncentracji działalności przedsiębiorstwa na potrzebach klienta,
• współdziałania wszystkich pracowników przedsiębiorstwa,
• kompleksowego stylu myślenia.

Koncepcja zarządzania przez jakość stanowi udoskonalanie efektywności i elastyczności całej firmy, organizowania oraz angażowania wszystkich pracowników. Najistotniejsze jest tu zaangażowanie kierownictwa, statystyczna kontrola procesów produkcyjnych, udokumentowany system zarządzania jakością oraz zespołowy wysiłek na rzecz polepszenia jakości.

Należy odróżnić zarządzanie jakością w organizacji od kontroli jakości. Kontrola jakości to tylko jeden z etapów tego rodzaju zarządzania, albowiem za jakość wyrobów nie odpowiadają wyłącznie kontrolerzy, lecz wszyscy pracownicy zatrudnieni w danej firmie. Całość prac opiera się na unikaniu wszelkich błędów przy produkcji za pomocą planowania pracy, wykonywania planu, kontroli oraz dokumentowania wszystkich działań w celu dalszego doskonalenia produkcji.

Zarządzanie jakością to wytwarzanie produktów i usług, zaspokajających potrzeby klienta. Pamiętajmy, że jakość pracy zawsze przekłada się na jakość wyrobów firmy. Celem zarządzania przez jakość jest poprawianie jakości, nie zaś jej kontrolowanie. Jest to uprzedzanie problemów, a nie reagowania na nie po fakcie. Dzięki wdrożeniu tej koncepcji zyskuje się wysoką jakość efektu finalnego, wzrost konkurencyjności i rentowności firmy przez zaangażowanie wszystkich pracowników w proces poprawy jakości produktów bądź usług zaspokajających potrzeby i oczekiwania klientów. Ciągłe doskonalenie się zarówno pracowników, jak i wyrobów to klucz do sukcesu w koncepcji zarządzania przez jakość.