Zasady zatrudniania studentów

Pracodawcy obecnie dość chętnie zatrudniają studentów. Związane jest to ze sporymi oszczędnościami i korzyściami, szczególnie jeśli dotyczy umowy-zlecenia. Na jakich zasadach można zatrudnić studenta?

Student to osoba, która kształci się na studiach wyższych pierwszego lub drugiego stopnia, albo jest na jednolitych studiach magisterskich (art. 2 ust. 1 pkt 18k ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym – Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.). Statusu studenta nie posiadają osoby, które kształcą się na studiach doktoranckich lub podyplomowych. Studentem jest się od daty immatrykulacji (przyjęcia w poczet studentów) do ukończenia studiów lub skreślenia z listy studentów. Za datę ukończenia studiów uznaje się termin złożenia egzaminu dyplomowego. Nie ma tu znaczenia, czy osoba studiuje dziennie, zaocznie czy wieczorowo. Status studenta może potwierdzić ważna legitymacja studencka lub zaświadczenie z dziekanatu.

Jeśli zatrudnia się osoby, które nie ukończyły 26. roku życia, nie trzeba za nie odprowadzać składek ZUS. Wyjątkiem jest sytuacja, w której student jest zatrudniony na podstawie umowy-zlecenia, a jednocześnie pozostaje w stosunku pracy z tym samym pracodawcą. W takim przypadku pracodawca musi odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Nie musi tego robić, gdy student jest zatrudniony na umowę o pracę w innym miejscu; wtedy obowiązują go zasady i zobowiązania wynikające z zawartej z nim umowy-zlecenia.

Jak wygląda sprawa z ubezpieczeniami zdrowotnymi? Jeśli student nie ukończył 26. roku życia, może korzystać ze świadczeń zdrowotnych swoich rodziców. Jeśli z różnych przyczyn nie ma takiej możliwości, powinien złożyć wniosek na uczelni, by móc korzystać z tego ubezpieczenia z jej ramienia.

Chociaż w 2016 r. zaszły pewne zmiany, jeśli chodzi o umowę-zlecenie (osoby, które ją posiadają, a z innych rodzajów zatrudnienia nie osiągają co najmniej minimalnego wynagrodzenia, mają z niej obowiązkowo odprowadzane składki), nie dotyczy to jednak studentów. Otrzymują oni wynagrodzenie za wykonane zlecenie w kwocie wcześniej ustalonej i niezależnej od wysokości minimalnego wynagrodzenia.

Studentowi – z tytułu umowy zlecenia, bo na taką najczęściej pracodawcy chcą go zatrudniać, jeśli nie skończył 26. roku życia – nie przysługuje:

• urlop wypoczynkowy,
• ochrona przed wypowiedzeniem umowy,
• minimalna kwota wynagrodzenia,
• wypłata wynagrodzenia za urlop zdrowotny.

Za pracownika uważa się również osobę, która pracuje na postawie umowy:

• zlecenia czy innej umowy o świadczeniu usług, do której znajdują zastosowanie przepisy o zleceniu;
• o dzieło,
• w przypadku, gdy zawarte one zostały z własnym pracodawcą lub praca wykonywana jest na rzecz własnego pracodawcy.

W niektórych przypadkach nie można zatrudnić studenta na umowę cywilnoprawną, lecz musi to być umowa o pracę. Pracownik ma wtedy prawo wystąpić do sądu pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy.